25.02.2012 16:31:00
Saat bir zaman ölçüm aletidir. Bir kordon yardımıyla bileğe takılır.
Taşınabilir saatler 15. Yüzyılda yapılmaya başlanmıştır. Peter Henlein tarafından cep saati şeklinde yapılmıştır. Zemberek ve sarkacın icat edilmesiyle ve dengede çalışan saatler yapılmıştı. 1773 yılında, Christian Huygens tarafından geliştirilen denge ve helezon yay kullanımı için patent alındı. Cep saaleri de 20. Yüzyılda yaygınlaşmaya başladı.
20. Yüzyıl başlarında Saat makinalarının daha küçük yapılmaya başlanması saat kullanımını da hızlı bir şeklide arttırdı. Başlangıçta saatler bileklere takılmıyordu. Cep saati şeklinde kullanılıyordu. Bazen cep saatlerine zincir takılıp bileğe takılsa da çok yaygın değildi. Ancak ilerleyen zamanlarda özellikle pilotların kullanması için saatlerin bileklere takılması gerekiyordu. Pilotlar uçak kullanırken cep saatini çıkarıp bakamazdı, saate en kolay şekilde kolunda ulaşabilirdi. 1880 yılından başlayarak, Alman donanması için Girard-Perregaux saatler bir seri üretti. Daha sonra da, Paris’li saatçi Louis Cartier Kola takılan edildi pilotlar için bir saati yaptı.
Birinci dünya savaşı yıllarında saatlerin dakikliği ve kola takılma ihtiyacı daha da arttı. Çünkü saatleri bileğe takmak hem daha pratikti ve bu giderek yaygınlaştı. İlk otomatik saatler John Harwood tarafından 1923 yılında yaptırılmıştır. İlk cep saatleri arka kapağı açılarak özel anahtarla kuruluyordu. Doldurulan saat zembereği saatin hareketini sağlıyordu. Günümüze göre çok eski olan cep saatleri o zaman çok büyük bir devrimdi.
İlk Pilli saat 1967 yılında yapılmıştır. Ancak pilli saatlerin de kullanılmaya başlanması biraz geç başladı. Çünkü insanlar mekanik saatlere alışmıştı ve pilli saatlere alışmak biraz zaman aldı. 1970 yılında Peter Petroff, LED ekrana sahip ilk dijital saatin prototipini geliştirdi. Bu daha sonra Hamilton Saat şirketi ve Elektro Data tarafından geliştirilen Dijital ekrana dönüştü. LCD likit kristal ekranlı saatler 1973-1975 yıllarında piyasaya girmeye başladı. Timex saat Amerika da, Mondaine saat İsviçre de, Casio ve Seiko saat firmaları da Japonya da LCD ekranlı saatler üretmeye başladı.
Her saat mekanik titreşimli bir yapıya sahiptir. Bu en modern saatler 21 600 (3 Hz) ve 28.800 (4 Hz) titreşim hızında çalışır. Bazı saatler saatte 36,000 titreşim (5 Hz), titreşim hızına ulaşır. Longines, Girard-Perregaux ve Zenith El Primero bunlara örnektir.
Saati bileklere takmaya yardımcı malzemelerdir. Çelik, deri, titanyum, seramik altın, gümüş ve tekstil vb. birçok malzemeden yapılabilir. Kordonlar Saatler bütünleşik mono blok olduğu gibi susta yardımıyla da saatlere takılabilir. Bazı saatler hem deri hem metal kordon takılabilecek şekilde dizayn edilmiştir. Saat kordonları genelde aşağıdaki özellikleri ile ayırt edilebilir. Metal; paslanmaz çelik, titanyum, altın alaşımı
Deri; timsah, timsah, at, köpek balığı, vatoz ve devekuşu Plastik, kauçuk,kumaş, seramik Noto model saat kayışlarında kordon tek parçadır ve saatin kasasını altından geçerek takılır. Mantığı çift güvenlik sistemli olmasıdır. Kordonun bir tarafı kopsa bile diğer tarafı saati taşır ve saatin kaybolmasını önler.
Saat kordonlarının uzunlukları da farklıdır. Bunun mantığı da bilek kalınlıklarını farklı olması ve özel amaçlı kullanım içindir. Çok kalın bileğe sahip insanlara standart saat kordonları kısa gelir. Dalgıçlar da suya dalarken dalış elbisesiyle daldıkları zaman saatlerini mecburen dalış elbisesini üzerine takmak zorundadırlar. Bu da saatin kordonunun ekstra uzun olmasını gerektir.
Saat kordonlarının yapım teknikleri de çok farklıdır. Hasır örgülü modeller, parçalı ve parçaların birleştirilmesiyle oluşturulmuş kordonlar ve tek parça kordonlar bunlara örnektir. Aynı şekilde deri kordonların işçiliği de farklıdır. Tek parça deri, yapıştırma ve kordonun kenarlarına fitil koyarak dikilen kordonlar bulunur. Özel el işçiliğiyle yapılan saat kordonları da bulmak mümkündür.
Bazı saat kordonlarında da astar kullanılır. Özellikle derinin su, ter asidi, losyon gibi kimyasal maddelere daha dayanıklı olması için kullanılır. Cilt alerjisi olan insanlar için de özel yapım saat kordonları düşünülür. Saat kordonları saatin kullanım amacına göre de yapılır. Örneğin dalgıç saatlerinde deri kayış kullanmak çok mantıklı değildir. Dalgıç saatlerinde korozyon direnci yüksek metaller ve genellikle de kauçuk ve suya dayanıklı malzemeler kullanılır.
Belirli bir zamanı hesaplamak için yapılmış saatlerdir. Eski yunanca da Timer anlamına gelen kronometre özellikle yarışlarda geçen sürenin hesaplanması için kullanılır. Askeri Saat, özel olarak asker, polis, itfaiye ve dalgıçlar için tasarlanan saatlerdir. Sıcağa, suya, basınca dayanıklı olmak zorundadır. Gece üstün okunabilir olmaları gerekir. Ayrıca çalışma saatini hesaplamak için de kronometrelidirler.
Tissot ve Casio saatler hem dijital hem analog saati bir araya getiren modellere sahip.
Alman Saat markası Junghans saat teknolojisinde devrim niteliğindeki saat teknolojisin üretmiştir. Junghans saatler radyo frekanslarıyla kendi kendini ayarlayan ve ayarlama sorunu olmayan saatlerdir. Almanya ve 1000 km çevresinde radyo sinyalleriyle çalışır. Bazı modelleri radyo sinyalleri olmadan da çalışmasına devam eder. Bunu bilmeyen birçok Alman Türkiye ye geldikleri zaman saatlerinin çalışmamasına bir anlama veremez ve hemen saatçilere koşarlar. Bu teknolojiyi bilmeyen saatçiler de bu durum karşısında şaşırır. İlk radyon kontrollü saatlerin deri kayışlarının içinde sinyal alıcı antenler vardı. Kurmalı, otomatik pilli, dijital ve LCD saatlerden sonra Radyo kontrollü saatler ve bilgisayar teknolojili saatler ve 1400 e yakın uluslar arası saat firması. Saat teknolojisini takip etmek bile artık bir uzmanlık gerektiriyor.
Elektronik saatlerin ortaya çıkışı, geleneksel mekanik saat endüstrisini değiştirmiş ve saat fiyatlarını da çok düşürmüştür. Saatler zaman ölçümünde daha hassas hale gelmiştir. Mekanik saatlerin ayar sorunu pilli saatlerle ortadan kalkmıştır. İsviçre ETA SA saat makinası üreticisi firmayı da saat motorlarında tekel haline getirdi. ETA SA Bugün nerdeyse Tüm İsviçre saatlerinin makinalarını üretiyor. Uhrenbetrieb, Union Glashütte, Breguet, Blancpain, Rado, Tissot, Omega, Longines ve Hamilton vb. saatlerin mekanizmasını yapıyor.
Quartz saatler mekanik saatlerdeki bakım masraflarını da en aza indirdi. Bugün mekanik bir İsviçre saatinin bakım ücretinden çok daha düşük pilli saatler var. Ve giderek te saat teknolojisi kullan at mantığıyla saat üretmeye başlayacak.
Bağımsız saat üreticileri de bulunuyor. Hala Audemars Piguet, Chopard, Nomos Glashütte, Patek Philippe ve Rolex gibi. Bu markalar makinaları dâhil tüm parçalarını kendileri üretiyor.
Almanya da da bazı saat markaları aynı yolu seçti. Meistersinger, Junghans, Sinn, Stowa, Askania ve Chronoswiss.
Mekanik ve yeni nesil saatlerin bazılarında Ne kadar enerjisi kaldığını ve ne kadar çalışabileceğini gösteren güç rezervi göstergesi bulunur. Güneş enerjisiyle çalışan bazı saatlerde de aynı özellik bulunur. Bu özellik sayesinde saat kullanıcısı saatinin enerjisini bilir ve kullanımda çok büyük kolaylık sağlar. Çünkü güneş enerjisiyle çalışan saatlerin aküleri tamamen boşaldığı zaman tekrar şarj olması mümkün değildir. Güç rezervinin değişmesi gerekir.Bugün zaman planlaması ve yönetimi için saatler vazgeçilmez bir yere sahip. Ancak saatler artık zaman hesaplayan birer zaman bilgisayarı olmaktan çok bir aksesuar olarak kullanılıyor.
